ΧΡΟΝΙΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ & ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ
Δε μπορούμε να εξακολουθούμε να αντιμετωπίζουμε τις οργανικές ασθένεις ξέχωρα από τις ψυχικές διεργασίες. Η χρονιότητα μιας ασθένειας επιφέρει στους περισσότερους ανθρώπους πρόσθετο άγχος και ψυχική επιβάρυνση. Επιπλέον, υπάρχουν πολλές μελέτες που δείχνουν οτι το άγχος ή οι ψυχικές δυσκολίες στο χώρο της ιατρικής υποτιμώνται εξαιτίας της επικάλυψης τους από τα σωματικά συμπτώματα (Consoli S., 2007). Η ψυχιατρική συννοσηρότητα έχει κόστος και αυτό δυσκολεύει. Οι ασθενείς που έχουν κάποια ψυχική συννοσηρότητα, παραμένουν σε νοσηλεία για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, παραπονούνται περισσότερο για τις παρενέργειες των φαρμάκων και φαίνεται να έχουν χειρότερη πρόγνωση. Ενδεικτικά, ασθενείς που –πέραν της οργανικής νόσου- διαγιγνώσκονται και με κατάθλιψη έχουν διπλάσιες και τριπλάσιες πιθανότητες θνησιμότητας (Herrmann C et al., 2008).
Όταν σε ένα σεμινάριο ειδικευόμενων ιατρών, το 1955, ο Γάλλος ψυχαναλυτής J. Lacan ρωτήθηκε αν οι ψυχώσεις έχουν οργανική αιτία ή όχι, αρνήθηκε να απαντήσει, καθώς θεώρησε την ερώτηση αυτή εντελώς ξεπερασμένη. Αρκέστηκε να πεί οτι πάει καιρός που δε γίνεται πια διάκριση μεταξύ της ψυχολογίας και της φυσιολογίας. Αυτό το 1955! 70 χρόνια μετά, το σωματικό εξακολουθεί να αντιπαρατίθεται στο ψυχικό σε μια λογική του ή το ένα ή το άλλο, με αποτέλεσμα μονομερείς κλινικές πρακτικές ή περιφρόνηση σημαντικών παραμέτρων.
Σχεδόν πάντα μια οργανική πάθηση έχει κάποιο συναισθηματικό αντίκτυπο. Οι χρόνιες ασθένειες, όπως διαβήτης, καρδιαγγειακές παθήσεις, όγκοι και καρκινικά σύνδρομα, παχυσαρκία, κοιλιοκάκη, σκλήρυνση κατά πλάκας, υποθυεοειδισμός, ενέχουν το ρίσκο για αγχώδεις διαταραχές ή/και κατάθλιψη ή για αλλαγές στη συμπεριφορά του ασθενή (π.χ. λιγότερο συγκρατημένος, περισσότερο νευρικός ή να εμφανίζει μαννιερισμούς). Στα χρόνια νοσήματα, η αποκατάσταση της υγείας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την κατανόηση της αγωγής και τη συμμόρφωση σε αυτή, καθώς και από την προσαρμογή του τρόπου ζωής στις απαιτήσεις της θεραπείας. Για αυτό το λόγο οι ασθενείς με χρόνιες παθήσεις χρειάζονται και πρέπει να λαμβάνουν σωστή ψυχολογική υποστήριξη από ψυχιάτρους/ψυχολόγους εξειδικευμένους στην υποστήριξη ασθενών με ιατρικά προβλήματα (Health Coaching).
Πλέον πολλές ιδιωτικές κλινικές και δημόσια νοσοκομεία, ανά τον κόσμο, αξιοποιούν ψυχολόγους εξειδικευμένους στην υγεία σε ασθενείς και στο προσωπικό τους, για παράδειγμα:
- Mayo Clinic
- Massachusetts General Hospital
- Mount Sinai Hospital (ΗΠΑ)
- MD Anderson Cancer Center
- Hospital Albert Einstein
Ο εξειδικευμένος στην υγεία ψυχολόγος:
- Θα διερευνήσει τη συμμετοχή του ψυχικού παράγοντα στη διαμόρφωση και εξέλιξη της οργανικής νόσου.
- Θα βοηθήσει τον ασθενή να φέρει εις πέρας τη δύσκολη εργασία επί των απωλειών και των αλλαγών που ακολουθούν μια αρρώστια.
- Θα εκπαιδεύσει τον ασθενή στην αυτοδιαχείριση της χρόνιας κατάστασης της ασθένειας του.
